Atualità
Jonta provinziela: 120 nsenianc de plu
USP – Per l ann de scola che vën à la Jonta provinziela de Bulsan dat pro 120 stieres de plu per la scoles dla Provinzia. Chësc à fat al savëi l presidënt Luis Durnwalder, ncuei (13 lugio) do la senteda dla Jonta. Feter 70% di pruvedimënc contra la crisa ie bele tl lëur de unì realisei. Pruposta de lege per adaté la regulamentazions per l cumerz, artejans, osc’ y alpinism.
Stieres tla scoles provinzieles
Per la scoles dla Provinzia de Bulsan iel unì dat pro de junté 120 stieres. “Nce sce on tëmps de crisa, ne ulon y dausson nia sparanië tl’educazion de nosc mëndri” à dit Durnwalder. Per la scolines iel unì dat pro 41 stieres de plu, che dëssa dantaprima judè a curì la scolina domesdi. Per l nseniamënt dal’elementera nchin ala scola auta ie unì juntà 35 stieres, 3 de chëstes per la scoles ladines. Tla scoles prufescioneles iel unì juntà de ndut 38 stieres y tla scoles de mujiga sies stieres. Una stiera de plu ie per la scoles de mujiga tla Ladinia.
Dal 1985 ie la cumpëida de stieres tla scoles provinzieles aumenteda de 761. Tl daunì ne saral aldò dl presidënt dla Provinzia, nia plu mesun aumenté mo de plu l oganich dla scola. La Jonta provinziela à nce dat pro 300.000 Euro per i zëntri de rujeneda.
Pruvedimënc contra la crisa
Feter doi terzi di pruvedimënc dla Jonta provinziela per judé ala persones tuchedes dala crisa economica ie bele tl lëur de unì realisei. L presidënt Durnwalder à dit che la cunseguënzes dla crisa ie tl Südtirol majeres che n se ëssa aspità ma n pert iel bele da udëi miuramënc. Tl cajo di artejans iel nce unì sëurandat de gran ncëries che firmes possa permò realisé d’autonn ajache dant ne n ai nia dl’aurela. “Chël che pëisa ie la stleta moral de paiamënt, firmes muessa n pert aspité drët giut sun i scioldi” à dit Durnwalder. Tl turism iel la nuetes afitedes caledes y l plu se ntënden che la jënt spënd demanco. Chël che la Provinzia fej ie n aiut a se judé nstësc. “Spënder ite mo de plu ne fossa nia drët – à juntà Durnwalder, ulon judé te chëla mesura che son nce boni de judé n auter ann”.
Proscimamënter se anconta reprejentanc dla Jonta provinziela cun uemes dl’economia tl Südtirol per udëi plu avisa tant che la crisa economica pëisa al mumënt sun l’ativiteies.
Prim aiut cun l joler
Per l servisc de prim aiut cun l joler tl ann 2008 à la Jonta provinziela dat pro n custimënt de 5,588 milion de Euro. Davia che na bela pert vën curida dal’ assegurazions y da dunfieretes ti resta ala Provinzia mo da paië 2,552 milion de Euro. Per l ann 2009 iel unì dat pro la pruposta de finanziamënt de 5,9 milion de Euro.
Scola de sanità Claudiana
4,87 milion de Euro à la Jonta provinziela dat pro per finanzië la scola auta per mestieres de sanità Claudiana. L finanziamënt reverda l ann finanzier 2009.
Stieres per persones cun handicap
Cun l proiet “Plus +35” uël la Provinzia de Bulsan sustenì l inergrazion de persones cun handicap. “Sce chësta persones giapa na stiera ieles nce cruides n cont de assegurazion y pension, perchël ons ulù spënder ite te chësc proiet” à spiegà Durnwalder. L ie unì dat pro de junté 20 stieres per l cumpaniamënt de persones cun handicap ntan l lëur, ruvan de ndut a 55 cumpaniadëures.
Coordinadëur dl tunel dl Prëner
La Jonta provinziela à bele tëut su cuntac cun Brüssel acioche l vënie tosc numinà n cuordinadëur nuef per l tunel dl Prëner. Do la mort de Karel van Miert ie unì a mancë la mediazion danter stac, regions y la Cumiscion Europea.
Acurdanza cun l militer
Mo ntan chëst ena dëssel unì sotscrì l’acurdanza cun l militer n cont dla casermes Rossi a Maran y Reatto a Persenon. Te n program de cater ani ova la Provinzia udù dant de frabiché cuatieres tla casermes che ne vën nia plu adurvedes. Chisc programs dëssa śën unì fai plu abenëura per dé da lëur al’economia. La Provinzia paia 54 milion de Euro te forma de lëures per miuré la pertes che resta ai saudeies. “Tres i cuatieres che vën fai per la families di ufizieres, restel nce plu cuatieres soziei per i autri” à juntà Durnwalder.
Pruposta de lege omnibus
La Jonta provinziela à stlut ju na pruposta de lege omibus che reverda artejans, cumerz y alpinism. L se trata prinzipalmënter de adatamënc y de pitla mudazions sciche per ejëmpl regulamënc per artejans, cuntribuc per la uties da mont, la tlassificazion de hotiei y dis de paussa. La pruposta vën śën data inant al Cunsëi Provinziel che se anconta inò a mez setëmber.
Herbarium tl Vinzentinum
L culezion de 120.000 Plantes tl Herbarium dl Vinzentinum a Persenon à debebujën de unì ressaneda. La Provinzia de Bulsan sëurantol chësta culezon de gran valor per i proscimi 99 ani. Per n custimënt de una milion de Euro uniral nciarià esperc a ressané y curé l Herbarium che fova unì fat da Rupet Huter (1834-1919).
as
