Atualità

Scialdi de plu mëndri tla scolines ladines

USP – Chëst ann iel stat de plu genitores che à damandà de pudëi mandé si mëndri ala scolines ladines. Tla scolines dla Val Badia y de Gherdëina uniral per l ann de scola che vën tëut su de ndut 716 mutans y mutons. Chësc ie 15 deplù permez ala ann passà. 31 mëndri ne à nchinamò nia giapà lerch. Me danter Urtijëi y Sureghes iel 20 mëndri che aspieta mo de giapé na lerch te scolina.

Respunsabli dla scolina ladina chier soluzions per 31 mëndri che aspieta sun na lerch per l autonn;

Tl’ena dai 18 ai 22 de jené iel te duta la scolines dla Val Badia y de Gherdëina unì tëut su l’iscrizions per l ann de scola che vën. I cunsëies à ntant tëut na dezijion sun la cumpëida de mutons y mutans che n ie boni de tò su tla singula scolines.
Dla 17 scolines dla valedes ladines possa belau doi terzi dla scolines tol su duc i mëndri per chëi che l ie unì damandà na luegia. Te 8 scolines saral d’autonn vel mënder de plu y te cater scolines vel un de manco. Cie che ti dà plu da cë ai respunsabli dla scolines ladines ie che te sies scolines iel de ndut 31 mëndri che aspieta mo de giapé na lerch. La rejons per chësc aumënt pra la dumandes ie prinzipalmënter che i mëndri vën mandei plu da pitli ala scolina. A Urtijëi iel feter 90% di mëndri de trëi ani che va bele ala scolina, a La Val iel feter l 50% dla mutans y di mutons cun trëi ani. “Dantaldut ti majeri luesc ons i ani passei abù trueps che ie mo unic leprò ntan l ann de scola ajache i ie ruvei adalerch cun si genitores che vën a lauré ntan l inviern” spiega l’ispetëura Edith Ploner, “dal’autra pert suzedel nce che per vel un vëniel desdit la frecuënza sce i se fej ert a se destaché dala familia”. Per chësta rejon possel vester che vel muta o vel mut che ie śën sun l lista de aspité, che l vën mo lerch ntan l ann de scola.

L majer bujën de lerch iel per l autonn a Urtijëi ulache deberieda cun Sureghes aspieta 20 mëndri sun na lerch te scolina. La soluzion fossa tlo de fé mo na sezion tla scolina de Sureghes, ma chësc sarà me puscibl sce l vën lascià demez la sezion di pitli sota trëi ani. De autonn 2008 à 10 mëndri sota trëi ani l prim iede pudù jì ala scolina de Sureghes. Ntan chësc ann de scola an tlo tëut su 13 de chisc plu pitli y leprò à nce 10 mëndri sota trëi ani pudù jì ala scolina te Sëlva. La dumanda di genitores fossa nce per l autonn che vën granda. “Cun la lerch y la cumpëida de educadësses che on a desposizion ne iel nia puscibl pité lerch a duc. La priorità à zënz' auter i mëndri che à l dërt de ji ala scolina” spiega Ploner. Acioche l vënie fat na sezion leprò a Sureghes per i 15 mëndri de Urtijëi y i 5 de Sureghes che aspieta sun na lerch, messeran ntan la proscima enes ruvé a una danter i chemuns de Urtijëi y Ciastel.
La scolina Salieta che ie i ani passei unida fata da nuef a Urtijëi ie na scolina model per l’università. Bele tla proietazion fovel tler che tlo iel me lerch per 125 mëndri y che 42 possa jì ala scolina “Scurcià”. La scolina Salieta fova unida finanzieda per 90% dala Provinzia, iust per pité ala studëntes ladines l mesun de fé pratica.
“Ntan l 2009 ie la nascites te Gherdëina inò n pue’caledes, a Urtijëi iel nasciù 15 fantulins de manco permez al ann dant y chësta defrënza de cumpëida sentirons bele te trëi ani te scolina” sorissea Edith Ploner.

Tla Val Badia iel de mëndra cumpëides che ne à al mumënt nia na lerch per l ann de scola 2010/11. A La ila iel 6 mëndri che aspieta sun na lerch. Te chësc cajo cialeran de pité la puscibltà de jì a San Ciascian. A Corvara iel nchinamei mëndri che vën menei uni di da Fedom ca per jì tlo ala scolina mpede a Reba.

as

Galaria dales fotografies