Atualità

Cunsulta ladina di jëuni n cont de furmazion politica

USP – La Cunsulta provinziela per i jëuni dla valedes ladins se à tëut a cuer l nvit dl’aministrazion provinziela de se fé pensieres n cont dla furmazion politica. L’ena passeda à i 11 jëuni de Gherdëina y Val Badia scrit na si posizion sun sies ponc ponc prinzipei che dëssa vester na sburdla per la populazion y istituzions de se tò a cuer la furmazion politica y de se fé pensieres.

La Cunsulta ladina de jëuni y jëunes à cris do respostes ala dumanda de cie che l uel vester per avëi na furmazion politica.

Scuté su
L scuté su de jëuni y jëunes possa nce vester cunlià cun devertimënt. La ne va nia mé de scuté su ghiranzes y nce nia mé de cumpedé su duvieres. La va de jì ite te n dialogh costrutif. N possa nce, do n cër tëmp, cialé, cie che ie unì realisà. La ne va nia de ti rujené ite a jëuni y jëunes che la ne ti va nia bona. La junëza à debujën de mutivazion y legrëza y de udëi ite che la à truep (datrai nce massa). La va de scuté su, y chësc possa suzeder nce te deplù istituzions o nce sun streda, y chësc for, nia mé dan la veles.

Modiei y valores de basa
La va de se fé pensieres sun cie che vën vivù dant da adulc y adultes y dala politica. Cie valores de basa iel pa? Nce umilià y amor tuchëssa leprò. Mpurtant ie che la prupostes de jëuni y jëunes vënie tëutes per da sënn. La defrënza danter critiché y purté dant prupostes cuncretes dëssa vester tlera. Bele scialdi abenëura possa jëuni y jëunes mparé a se svilupé nce politicamënter. Tla televijion iel pra trasmiscions de discusion suvënz da udëi de stlet ejëmpli. Bele tla scolines iel da giaté esperienzes positives n con’dl rujené pea.

Festes dla majera età cun 18 ani
Les vën tenides te depù chemuns a na maniera scialdi deferënta. La va de se giamië ora varia modaliteies. Da ann a ann vëniel cunstatà, che jëuni y jëunes se fej ert cun la regules de cunvivënza plu elementeres. Ma for plu y plu recunësc nce jëuni y jëunes l valor dl avëi de bona manieres.

Cuntat cun sculeies dla scola mesana
I ambolc pudëssa per ejëmpl tò su cuntat cun la scoles y nce mené sculeies tres l chemun y crì ucajions de ancunteda. Nce lies fej chësc, perchël pudëssel vester avisa tan mpurtant nce per i chemuns.

Motivé jëuni/jëunes a lité jëuni/jëunes
La Consulta de jëuni/jëunes ie dla minonga, che l dassëssa unì motivà jëuni/jëunes a lité jëuni/jëunes.

as