Atualità

De ahta al Aids: manifestazions de sensibilisazion

USP – Tla Provinzia de Bulsan ie 274 persones amaledes de AIDIS, 725 ie unides tachedes dal virus HI. Sun la basa de chësta cumpëides se à l assessëur Richard Theiner (ncuei) ai 22 de auril, damandà de plu ahta de viers dla malatia. De chësc vieres vëniel ai 7 de mei metù a jì l cunvëni sun ëiles y HIV, y la manifestazion "Celebrating Life".

Vester ti media me l di nternaziunel dl AIDS, ie massa puech, à detlarà l assessëur provinziel ala sanità pra la prejentazion dla manifestazions sun chësc argumënt. “A livel mundiel muessa uni ann murì passa doi milion de persones per l AIDS” à dit Theiner.

Ti ultimi ani se à mudà la situazion. Ti ani 80, canche l AIDS ie unì recunesciù sciche malatia per sé, fova grupes a risich (dependënc de droga, prostetutes y si partner) tl pericul. Ncuei vel chësc per duc chëi che va ite n risich te si vita sessuela. Dan 20-25 ani fova l 70% di tuchei dal HIV, depependënc de droga; śën fej chisc me plu ora l 30%. Duta l’autra nfezions vën aldidancuei da raporc sessuei. „Ne pudon nia plu rujené de grupes a risich, ma de n cumpurtamënt periculëus“ à dit l assessëur ala sanità.

Aldò de Raffaele Priesrerà che mëina l ambulatuere per malaties tachedes tres raporc sessuei, ie la pert dl’ëiles tuchedes tl Südtirol sun l livel europeich de 20 a 30%. La cura de ëiles amaledes ie da pont de ududa de medejina, soziel y psicologich, drët cumples.

Ciunes che ie la defrënzes danter ëila y ël tla nfezion, malatia y cura uniral tratà da esperc nternaziunei pra l cunvëni dedicà al’ëila y HIV, ai 7 de mei, dala 14.00 tla sënta dla Camera de Cumerz a Bulsan. Riesc do l cunvëni vëniel tenì na manifestazion de dunfierta tl Kursaal de Maran. Tant che unirà trat ite jirà al Unicef per n proiet de defendura di mutons zënza genitores tl Mosambik.

Pra la prejentazion a Bulsan à l assessëur Theiner metù a cuer la respunsabltà: “Chiche à n cumpurtamënt a risich, dëssa almanco avëi la respunsabltà de fe l test”. I 8036 tesć che ie unì fai l ann passà tl spedel de Bulsan ne basta nia.

as