Atualità
Durnwalder sun cuestions ladines
USP – Jëufs dla Dolomites, toponomastica, matura y Antersasc ie stai i argumënc zentrei sun chëi che l presidënt dla provinzia Luis Durnwalder à tëut posizion dan ai giornalisc’ ladins pra la cunferënza stampa da instà, ncuei (12 agost) a Pfalzen.
La jënt che ie tucheda diretamënter dëssa pudëi di la sia n cont dla regulamentazion di jëufs dla Dolomites. Te ce forma ie mo da udëi, tlo se nmagina Durnwalder n cajo nce n referendum o na dezijion di Cunsëies de chemun. „Persunalmënter, nscì Durnwalder, sons per n daz ajache n arjonj de plu permez a saré per n valgun ëura“. La jënt de Gherdëina y dla Val Badia giapëssa na cherta per dut l ann. Chël che l unissa trat ite dëssa unì adurvà per mantenì la stredes y per n servisc de trasport. A chësta maniera pudëssa chëi che ne tol nia l auto, ruvé sun i pasc zënza paië. Cun la provinzies de Trënt y Belun iel bele unì rujenà y al mumënt iesen plu per saré n valgun’ëura al di. „Do mi minonga fossa chësc nia na bona ajache n messëssa dé massa lizënzes a chëi dl post“ à detlarà Durnwalder.
L’esperienza tl Passeier mostra che cun la ntredes dl daz, che fej ora feter 400.000 Euro al ann possel unì fat truep lëures per miuré la streda y nscì la segurëza.
Toponomastica tla valedes ladines
„I Ladins à bele abinà si soluzion: trëi inuemes per i majeri luesc y me una rujeneda, l ladin, per la microtoponomastica“ à dit l presidënt dla Provinzia. Nce l minister Fitto à dit che l dëssa unì scrit la tofles te 2 o 3 rujenedes de dut cie che se lascia fé la traduzion.
Bilinguism cun la matura ladina
„I sculeies che à fat 13 ani de scola paritetica, talian y tudësch à bën la cumpetënza per l bilinguism B“ nscì Durnwalder. La perzentuela de feter 70% di ladins che passà saurì i ejams de bilinguism desmostra l bon livel y perchël dëssa, aldò de Durnwalder, unì recunesciù la matura paritetica per l livel B.
Ladin te scola
Ala cuestion de aumenté l’ëures de nseniamënt de ladin te scola à l Presidënt dla Provinzia respundù che uni direzion à l’autonomia de tò nstësc la dezijion. Uni scola possa nscì junté mo na segonda ëura de nseniamënt per ladin.
Lege sun la veles
Nce tla lege nueva sun la veles dëssel unì garantì un n mandat segur te Cunsëi provinziel. N segondo ladin te Cunsëi dëssa, aldò de Durnwalder, giapé n mandat sce l giapa nce la stimes aldò.
Cherta de Identità
La soluzion che ie unida abineda per i idioms gherdëina y badiot sun la cherta de identità ie unida detlareda da Durnwalder sciche na soluzion drët garateda.
Referendum Ampëz
La lege vëija dant che da pert de Roma muessel unì damandà n bënsté dala Provinzia de Bulsan. Durnwalder à dit che n aspiterà nchin che ruva la dumanda de de ju n bënsté sce i chemuns de Ampëz y Fedom dëssa ruvé pra la Provinzia de Bulsan.
Antersasc
Ala polemica n cont dla streda che ie unida fata de viers de Antersac, dedite da Longiarù, à Durnwalder dit che sce ulon che i luesc da mont vënie laurei muessa i paures nce ruvé permez. Sce l possa unì fat n streda zënza de gran lëures straurdineres iel nce drët la fé. Mpurtant iel che l ne vënie nia fat speculazion de fé na ustaria dainora. Feter doi terzi dla streda de Antersasc ie bele fata, pra l ultimo toch possel mo unì cialà de pitla variazions. „La dezijion ons bele tëut l ann passà y nce i lëns marchei à dat ucajion de se paré danora. Sce l vën sën trat su polemica, ie chësc defin na cuestion politica“ à dit Durnwalder.
as
Galaria dales fotografies
Durnwalder cun jurnalisc' ladins a Pfalzen;
