Atualità
Inrescida ASTAT sön la jënt atempada: Un sön dui é contënt
Öna na porsona sön döes sura i 65 agn é contënta de so percurs de vita y ne s’aôda nia da fà de gran cambiamënć tl dagnì. Chësc é un di dać plü significatifs che é resulté dal’inrescida ASTAT sön la jënt atempada che é gnüda presentada incö (3 de otober) a Balsan. Sura le 50 porcënt dles porsones sura i 65 agn é scrić ite a n’assoziaziun.
Ala presentaziun dl stüde „Senioren-Dasein 2013“ à tut pert les assessuries Waltraud Deeg y Martha Stocker che à sotligné da öna na pert i resultać positifs dl’inrescida laurada fora dal’Istitut provinzial de statistica ASTAT, y dal’atra pert les sfidades che la sozieté dl Südtirol messarà afrontè tl dagnì. „Nosta sozieté vëgn tres plü vedla, tl 2030 arà vigni terzo abitant dl Südtirol sura 60 agn, y chësc mëss nes portè a svilupé conzeć por ester bugn da afrontè compić ćiamò plü gragn tl dagnì. L’inrescida à desmostrè che la familia y la sanité é i aspeć plü importanć por i seniors, y che les porsones dai 65 ai 85 agn é ćiamò dër atives y mobiles“, à dit incö l’assessuria Waltraud Deeg.
Implü él gnü descurì dal’inrescida ASTAT che plü dl 50 porcënt dles porsones sura i 65 agn fej pert de n'assoziaziun, na gran pert di iscrić à motivé süa dezijiun cun la orentè da fà valch de ütl y da stè adöm cun d'atres porsones. L'alta partezipaziun dla jënt atempada ala vita soziala é por l’assessuria Stocker n resultat dër positif, „dal 1980 inant sunse stà bugn da cherié n tlima positif danter les porsones sura i 65 agn pitan standarg alć d’assistënza che orun porvè da mantignì inće sce les ressures jarà zoruch tl dagnì“, insciö Stocker.
La maiù pert di abitanć dles ćiases de palsa à detlarè, tres do i dać dl stüde ASTAT, de ester contënć di sorvisc che vëgn pità, por ći che reverda indere la situaziun economica é i dać plü desvalis. Da öna na pert él vëi che le 20 porcënt dles porsones sura i 65 agn à n paiamënt che podess porta a dificoltês economiches pro la cumpra de bëgns y sorvisc, dal’atra pert él inće vëi che n ater 20 porcënt di seniors contribuësc al mantignimënt de familiars cun sostëgns finanziars. Da chësc punt de odüda él indöt 20 mile porsones sura i 65 agn che contribuësc al mantignimënt de familiars che ne vir nia adöm, 3.600 é indere i seniors che ciafa donaziuns.
Por ći che reverda indere le raport cun les generaziuns jones él le 40 porcënt di intervistà che descrî i jogn sciöche „desponibli“ y „valënć“, les critiches prinzipales é indere orientades tl vers de n consumism massa alt. Cater porsones sön 10 sura i 65 agn é en contat vigni dé cun sü mituns y le 86,8 porcënt à dit de avëi albü bunes esperiënzes cun le personal profescional de cura. Dal’atra pert: zirca 6mile porsones sura i 65 agn é stades vitimes de ać de violënza, dandadöt ać verbai da pert de sü familiars y le 14,6 porcënt à detlarè de ester stades vitimes de compotamënć de violënza.
rc
Galaria dales fotografies
Foto USP/me
