Atualità

Dala Junta: Atres dezijiuns importantes da incö (04/11)

La Junta provinziala à aprovè incö (4/11) na regolamentaziun nöia por ći che reverda i contribuć de compensaziun ai paurs por i dagns tres le runćiamënt dles plantes, mosöra nezesciara por garantì la sconanza dl’agricoltöra. Implü à la Junta aprovè la spartiziun de 11 miliuns tres la „tassa idrica“ y tratè programs de frabiché sozial cuntra le smendrimënt dla popolaziun te de pici comuns.

Por combate cuntra la defujiun dles maraties dles plantes y por aumentè insciö la proteziun de un di seturs plü importanć dl’economia locala él sovënz debojëgn de mosöres drastiches: insciö él preodü che les plantes infetades da maraties mëss gnì destrütes. I paurs é oblià da se tignì a chëstes mosöres tres programs publics de prevenziun y d’estirpaziun, la Provinzia ti garantësc por la pordüda finanziara na refata dl dann.

I critêrs nüs dl regolamënt ajornè ti é gnüs presentà incö (4/11) ala Junta provinziala dal assessur por l’agricoltöra Arnold Schuler, deache i critêrs atuai y les modalitês che reverda chisc aiüć finanziars à valüta ma plü ćina la fin dl’ann 2014. „La compensaziun por les pordüdes finanziares di paurs é insciö gnüda stabilida danü y po rovè a na soma dl 70 porcënt dl valur efetif dles plantes eliminades“, à splighé incö le Presidënt dla Provinzia Kompatscher. I critêrs nüs gnarà aplicà por compensè les pordüdes te caji dl’eliminaziun dles plantes por plü gaujes stabilides dala regolamentaziun nöia. 

La Junta provinziala à aprovè incö la spartiziun dla soma de 11 miliuns de euro che i conzescionars de implanć idroeletrics é oblià da paiè fora tres la "tassa idrica" sciöche compensaziun por süa adoranza dl’ega publica por la produziun de energia eletrica. Chisc mesi finanziars vëgn metüs a desposiziun y po gnì adorà dai Comuns por fà investimënć por la popolaziun. La Junta provinziala à aprovè incö (4 de novëmber) la proposta de sudivijiun di mesi finanziars portada dant dal Consëi di Comuns. Deache la „tassa idrica“ é na compensaziun por l’adoranza dl’ega publica por la produziun de eletrizitè jarà na gran pert dla soma paiada fora dai conzescinars ai Comuns olache i implanć idroeletrics é atifs y olache les conseguënzes di implanć idroeletrics é inće les plü granes. 

„La despartiziun aprovada dala Junta prevëiga che i Comuns cun implanć idroeletrics ciafes le 72 porcënt dla soma totala di finanziamënć, che é de zirca 8 miliuns“, à dit Kompatscher. Por che al ne sides nia ma i Comuns cun implanć idroeletrics che po s'anuzé de chisc finanziamënć gnaràl partì sö le 28 porcënt di mesi finanziars (zirca trëi miliuns) danter düć i atri comuns. „Le 70 porcënt de chisc trëi miliuns gnarà partis sö sön düć i Comuns tres na soma anfat y fissa, i 30 porcënt che resta gnarà despartis sön la basa dl numer di abitanć de vigni comun“, à splighè Kompatscher. 

La Junta provinziala à tratè danter l'ater incö inće la chestiun che reverda le smendrimënt dla popolaziun de zones rurales dla Provinzia y mosöres de aiüt por archité chësc fenomenn. „Nosta intenziun é chëra da portè inant scomenciadies y proieć concreć por sostignì les zones che é strotoralmënter debles y olache le risch de smendrimënt dla popolaziun é alt“, insciö le Presidënt Kompatscher. La Junta provinziala ti à dé l’inćiaria al ASTAT da efetué relevaziuns statistiches por inrescì les rajiuns dl spopolamënt te Comuns y fraziuns dla Provinzia. Gaujes te chësc contest podess ester n’oferta de sorvisc comerziai massa picera, la manćianzia de sorvisc publics, de ativitês economiches, de posć de laûr o de abitaziuns. 

„Do l’individuaziun dles zones, olache le risch de n smendrimënt dla popolaziun, é alt, sarà le proscimo vare l’elaboraziun tres l’IPES de programs aposta che reverda le frabiché sozial. Te chësc contest, inće deache les localitês a risch é scialdi piceres, é nosta intenziun chëra da mëte adöm programs sura-comunai che tol ite plü comuns, inće por capì damì adöm ai ombolć dles zones interessades sce al é nezesciar da costruì abitaziuns nöies y tan tröpes, por ti dè la poscibilité ai zitadins che chir n’abitaziun nöia da restè te so comun“, à dit Kompatscher.


 

.

rc