Atualità

Fé cunëscer la rujeneda y cultura ladina tla scoles

LPA - USP - L ie for plu suvënz che scoles de rujeneda tudëscia o taliana se damanda material de nfurmazion sun la storia, cultura, usanzes y la rujeneda ladina. A chësta maniera à l assessëur ladin Florian Mussner nciarià l Istitut Pedagogich Ladin (IPL) de lauré ora n cunzet per material didatich per la scoles tudësces y talianes sun la cultura ladina. “Tres chësc cunzet giapa sculeies dl’autra grupes de rujeneda l’ucajion de mparé a cunëscer miec la grupa de rujeneda ladina cun si storia, cutura y rujeneda” sorissea l assessëur. Acioche l vënie nce laurá dl dre vieres, à l IPL fat na nrescida pra la scoles mesanes de rujeneda tudëscia y taliana.

„L Istitut Pedagogich Ladin à bele tla previjion dl programm dl ann, fata a una cun l assessëur Mussner, udù dant de lauré ora material didatich per la scoles” à detlarà l diretëur dl IPL Theodor Rifesser. L IPL à ntant bele tëut su cuntat cun i Istituc Pedagogics per la rujenedes tudësces y talianes, che mët a desposizion si culaburatëures per lauré pea. Tl’enes passedes à l IPL mandà formulares per na nrescida a scoles mesanes de rujeneda taliana y tudëscia, per nrescì plu avisa l nteres per l material didatich sun la rujeneda y cultura ladina.
Chisc formulares ie ti ultimi dis ruvei de reviers y te na prima analisa iel unit ora tler che l nteres ie grant. Danterauter an damandà ai maestri de rujeneda y de storia tla scoles mesanes sce i à nteres ala storia di ladins, al model dla scola ladina, ala letereatura, ala lijëndes y cuntedes, ala usanzes, al artejanat y al svilup turistich tla valedes ladines. A gran maiuranza se à i maestri detlarà nteressei ala liejendes y cuntedes. Damandei ie nce i argumënc sciche la tradizions y l artejanat. Nfurmazions sun la rujeneda ladina ie damandedes da pert di nsenianc tla scoles talianes y nce tudësces, permez ala nfurmazion sun l svilup turistich che ne ie nia tan damandedes tla scoles de rujeneda taliana. Tla valutazion dla respostes de nrescida dal tl uedl che l ie de majera defrënzies de nteres sun l model de scola paritetich, nteres che ie mënder tla scoles tudësces permez a la talianes.
L Istitut Pedagogich Ladin ti va sën permez a lauré ora n cunzet didatich y scumëncia pona a crì adum material. I documënc didatics unirà laurei ora per tudësch y talian. L prim var sarà chël de njenié l material didatich per la scoles mesanes. “Plu inant, sce l vën mustrà nteres, possen pona nce pensé ala scoles elementeres y ala scoles autes”, dij l assessëur Mussner che ie cuntënt dl nteres da pert di nsenianc y di sculeies dla scoles talianes y tudësces sun la cultura ladina. “Tres l material didatich pudons purté l valor de nosta rujeneda y cultura sëura la sëides dla valedes ora y nscì nce cuntribuì a fé crëscer chësc valor, dij l assessëur Florian Mussner.

USP