Atualità

Incuntada danter sorbs y ladins por se confrontè sön les mendranzes

USP - Da püch à na rapresentaziun dla mendranza slava di sorbs vijité le Südtirol. Por podëi conësce plü daimprò la realté dles mendranzes tl Südtirol él gnü organisé danter l’ater inće na vijita al Museum Ladin “Ćiastel de Tor” a San Martin y ala galaria d’ert “Unika” a Urtijëi.

Na delegaziun dles mendranzes di sorbs y di ladins s'à incuntè por vijité adöm le Museum Ladin (Foto: Alex Piccolruaz)

Les döes mendranzes, chëra ladina y chëra di sorbs, à anuzè l’ocajiun por se confrontè sön les tematiches desvalies dles mendranzes, sciöche inće por imparè da conësce plü daimprò les problematiches che les mendranzes linguistiches à da afrontè te contesć storics y culturai desvalis sciöche tl Südtirol y ti Länder todësć de Sachsen y Brandenburg. I temesc zentrai de discusciun é insciö stà les mosöres de sconanza y de mantignimënt dl lingaz, la proteziun da pert dles istituziuns y l'insegnamënt dl lingaz tles scores. La situaziun dla mendranza ladina tl Südtirol é gnüda portada dant en chësta ocajiun dal funzionar provinzial Alex Piccolrauz y da Heinrich Huber y la vijita a Urtijëi é gnüda fata da Elisabeth Bauer, direturia dla scora d'ert.

 

Dessot val informaziun sön la mendranza slava di sorbs tla Ober- y Niedelausitz:

 

I sorbs é na mendranza slava che vir tla Ober- y Niederlausitz ti Länder todësc Sachsen y Brandenburg y é reconosciüs sciöche mendranza dal govern todësch. I dać ofiziai dij che i sorbs é ca. 60.000. Por ći che reverda le lingaz sorb conësciunse döes variantes: l'Obersorbisch y le Niedersorbisch. Le Niedersorbisch é l'idiom plü manacè y che à afinitês cun le polach, deperpo à l'obersorbisch afinitês cun i lingać slafs baià tla Republica Ceca y tla Slovacchia. La maiù pert dla mendranza é catolica y na picia pert é evangelica.

Tl 1951 él gnü metü sö n istitut de archirida, che fej pert dla Deutsche Akademie der Wissenschaften de Berlin cun ca. 25 colaboradus che se crüzia de chestiuns de lingaz y tradiziuns. Tl 1958 él gnü fondè le Domowina Verlag che se crüzia dla stampa de libri y folieć sorbs. Inće le museum "Sorbisches Museum" a Bautzen fej pert dles istituziuns metüdes sö por sconè la mendranza. Implü él inće gnü metü sö scores cun insegnamënt bilingual todësch y sorb ti comuns olache la presënza di sorbs é alta.

rc

Galaria dales fotografies