Atualità

Scora / Cultura | 23.01.2012 | 15:43

Jonta provinziela da pro l’ena a 5 dis per duta la scoles

USP – L calënder dla scoles unirà cun l proscimo ann de scola unificà per la scolines, elementeres, mesanes y scoles autes. La Jonta provinziela à (NCUEI) ai 23 de jené dat pro de scurté l’ena de scola a cin dis y de scurté perchël la feries da instà de n’ena de setëmber.

Dala scolina nchin ala scola auta unirà l nseniamënt tenì ntan cin dis al’ena. La Jonta provinziela à dat pro chësta unificazion a na maniera che i sculeies ne ebe nia scola de sada y che la families se feje plu saurì cun la programazion da uni di. De cunseguënza vën l ann de scola slungià da 34 a 35 enes y la feries da instà finerà perchël n’ena dant. L proscimo ann de scola scumencerà nsci (l mierculdi) ai 5 de setëmber 2012 y finerà (la sada) ai 15 de juni 2013.

Da nuef permez ala prupostes dl’enes passedes ie la dezijion sun la cater feries ntan l ann de scola: da Unissant uniral fat n’ena ntiera de feries (mpede n valgun dis), da Nadel doi enes y da Carnescià una ena. Per dé lerch ala feries nueves unirà chëles da Pasca smendrides y jirà da Juebia Santa nchin l merdi do Pasca.

Al cunsëi scolastich dla scoles autes ti iel unì lascià l’opzion de pudëi slungë a 6 dis de scola al’ena, sce l ie na maiuranza de almanco 10 cumëmbri sun 14. Chësta maiuranza uel nce vester sce nia duc ne ie prejënc. “On dat pro chësta maiuranza a na maniera che i nsenianc o i genitores ne possa nia tò na dezijion dassëui” à spiegà l presidënt Durnwalder te cunferënza stampa. Aldò dl assessëur ala scola ladina ti va l’ena curta dantaprima a bën di sculeies ajache la lascia pro na miëur programazion dl’ena te familia.

N’ezezion iel unì fat per la scoles mesanes de Bulsan che possa tres l cunsëi scolastich y l Cunsëi dla zità, damandé ala Jonta provinziela de tenì i 6 dis de scola nchin al plu per i proscimi doi ani.

“Per i nsenianc ne se muda nia l ann de lëur che resta inant dai prim de setëmber nchin ala fin de agost” à sorissà l presidënt dla provinzia. Per l’urganisazion dl’ëures de scola ne messeran nia plu tenì cont dl di liede di nsenianc ajache chël toma per duc sun la sada. “I nsenianc lëura bele 5 dis al’ena, nsci saral nce per i sculeies, ajache l jì a scola ie per drët n rie lëur” dij Florian Mussner.

L’unificazion dl calënder de scola fova a mez setëmber 2011 unida damandeda dal Cunsëi provinziel cun duc a una. La dezijion dla Jonta provinziela ie dantaprima mutiveda per ti uni ancontra ala families, dantaprima a chëles che à mutons te de plu scoles. “L calënder uniter ie n aiut per families, per l’urganisazion de scola y, nce sce chësc ne ie nia la rejon dezisiva, nce per sparanië custimënc” à dit Durnwalder. Cun la partizion nueva fejen cont de sparanië feter 12% dl custimënt per l trasport di sculeies, feter 20% per sciaudé y puzené la scoles. Leprò iel unì calculà n sparani ti servijes de secretariat y per la cëses di studënc. “Sambën on nce tenì cont di custimënc: tl trasport uniral sparanià, perchël spenderan tla menses de plu” dij Mussner.

L’unificazion ie unida sustenida dal Cunsëi di chemuns y da truepa grupes de nteres di sculeies, genitores, nsenianc, respunsabli dla scola y istituzions. Acioche l nseniamënt ne devënte nia massa pesoch ntan l domesdì iel unì dat pro de scurté la feries da instà. Ala scoles ti iel nce unì lascià la lidëza de scurté n fregul la cumpëida de ëures de nseniamënt ntan l ann. Ai 16 de jené fova l Cunsëi scolastich provinziel stat contra la pruposta dla Jonta, che ie dopro unida adateda te vel pertes. N cont de urganisazion dla scoles saral aldò dl assessëur ladin mo debujën de descuscions nternes, ël ie nce a desposizion de jì tla scoles a rujené de chësc.