Sanité / Sozial | 16.11.2012 | 15:42

Cin agn d’assiguraziun dla cura, na pera miliara por le sozial

USP – Te cin agn, da canche al é gnü metü su l’assiguraziun dla cura, à passa 14.000 porsones ciafè n sostëgn por na soma de 611,8 miliuns de euro. Tl bilanz de chisc cin agn, à l’assessur Richard Theiner podü constatè (INCÖ) ai 16 de novëmber a Balsan, che an à ciafè na soluziun a na moda che la jënt pois gnì curada a ćiasa, che le Südtirol po y mëss se vaghè inće tl dagnì.

Vigni ann vëgnel metü 190 miliuns de euro a desposiziun dl'assiguraziun dla cura de porsones, che à debojëgn d'aiüt.
"L'assiguraziun dla cura", sotrissëia Richard Theiner, assessur por la familia, la sanité y les politiches soziales, "é na pera miliara dla politica soziala dl Südtirol, le ressümê do cin agn é positif. Le fat che inće la provinzia de Trënt se dà jö cun nosc model y che ara ais surantut carateristiches importantes de nosc model, mostra che i ùn n model atual, che va bun por les sfidades soziales." L'assessur Theiner ne ti dij incö nia ma dilan a sües colaboradësses y a sü colaboradus, mo inće ai parënć di paziënć y al personal de cura: "I sun contënć che ara é jüda da apliché a na moda positiva la lege provinziala di 7 de novëmber dl 2007, mo dantadöt che les südtirolejes - al é pö por le plü ëres - à azetè chësta sfidada."

Eugenio Bizzotto, diretur dl'Agezia por le svilup sozial y economich à mostrè sö i dać. Por i livì de cura da 1 a 4 él preodü n assëgn de cura al mëis da 535 a 1.800 euro. Dles 14.118 porsones che ciafa l'assëgn de cura toca la maiù pert cun le 42,9 % pro le pröm livel de cura. Inće sce le bojëgn de cura crësc, à alzè fora Bizzotto, saràl tres ćiamò de plü porsones che se lascia socodì a ćiasa co te ćiasa de palsa. Le 58% dles porsones che à debojëgn de cura à passa 80 agn, n chert à dai 60 ai 80 agn (ćiara tabela ajuntada).

Heidi Wachtler, coordinadëssa dl sorvisc por l'incadramënt dl bojëgn de cura, cunta de ejaminaziuns zënza le lascè alsavëi danfora pro 2000 porsones al ann. "Dl 2008 unse surantut n sistem daldöt nü, che tol ite inće porsones cun demënza y maraties psichiches." 18 grups de incadramënt de esperć de cura y assistënza  vëgn tresfora formà sön co dè jö arać. L'assëgn de cura vëgn paié fora cun scioldi o bonns: i bonns vëgn dà a chël 5% dles families, che é suraćiarià cun la situaziun de cura y che po spo s'anuzé impara de profescionisć. "I ciafun passa 500 domandes al mëis, mo tröc de chi che fej domanda n'à nia i recuisić por ciafè l'assëgn de cura." Implü à Wachtler sotrissé che l'assëgn de cura n'é nia na ponsiun, mo se referësc ala situaziun de bojëgn de cura atuala. Dl 2008 él gnü metü sö n numer de telefonn aposta, de chël che al é dër debojëgn; ma en chësc ann ćina d'otober él gnü cherdè sö 2400 iadi.

Le sostëgn plü important te situaziuns de cura vëgn dala familia y chësta mëss gnì sostignida. Al va debojëgn de na rëi y l'assëgn de cura n'ô nia dì che an ne mëss nia surantó la responsabilité. L'assëgn de cura garantësc na prestaziun de cualité alta a ćiasa. Le numer di amarà de demënza crësc y les porsones cun handicap devënta tres plü vedles.

usp

Galaria dales fotografies

„L’assiguraziun dla cura é dessigü na pera miliara soziala”: insciö l’assessur Richard Theiner pro le bilanz di cin agn (Foto USP/Pertl).

Bilanz positif sön cin agn de assiguraziun dla cura (d.m.c.): le diretur d’ofize Waldner, le diretur dla Repartiziun Critelli, l’assessur provinzial Theiner, la coordinadëssa Wachtler, y le diretur dla ASSE Bizzotto (Foto USP/Pertl).

Downloads