Atualità
La terza aisciöda plü ćialda dal mëteman dles mosoraziuns
USP – Ćialt sura le valur mesan, n pü massa süt y cun tröp sorëdl: chëstes sarà les conscidraziuns che gnarà recordades dl’aisciöda dl 2014 y che i geologs provinziai à racoiü adöm por la fin dla sajun. Ai pröms de jügn mëtel man ofizialmënter l`isté meteorologich.
„Cun n valur mesan de 14,6 degrà é stada chësta aisciöda a Balsan la terza plü ćialda dla storia dles mosoraziuns dl tëmp, che à metü man dan da 165 agn. Plü ćialdes é ma stades les aisciödes dl ann 2007 y 2009", spliga le Sorvisc Meteo dla Provinzia de Balsan. Dantadöt le ćialt di mëisc de merz y aurì à alzè sö le valur mesan.
Aumentades de tröp é inće les ores de sorëdl tl Südtirol: a Balsan, por ejëmpl, é les ores de sorëdl stades 720, cun n aumënt dl 40 porcënt en confrunt al ann passè. La temperatöra plü alta é gnüda registrada ai 22 de mà a Balsan y Branzoll cun 29,7 degrà. Le dé plü frëit indere é stè ai 25 de merz: sön l'altëza dles valades él gnü mosoré en chël dé a Valsperch manco 11,5 degrà, por ći che reverda les munts altes é la temperatöra plü bassa gnüda registrada sön i dlacias dl Schnalstal, a 3200 metri sura le livel dl mer. En chël dé êl manco 21,5 degrà.
Te döt le raiun dl Südtirol él gnü mosoré le 20 porcënt de plöia demanco en confrunt al valur mesan di ultimi agn, le dé ch'al à ploiü deplü é stè tratan chësta aisciöda ai 22 de merz, y le dé cun le plü gran numer de tempestes é stè ai 12 de mà cun 1325 desćiariades de tarlì.
Por ći che reverda le mëis de mà, scrî i meterologs, él gnü registré por le pröm iade do da 10 mëisc indô n mëis cun temperatöres sot al valur mesan di ultimi agn. Insciö é les temperatöres stades mesamënter de 0,5 ćina 1 n degrà plü basses. Le dé plü frëit dl mëis é stè ai 15 de mà y é tomè avisa amesa i sanć dal frëit.
A mez mà él inće gnü registrè n ater fenomenn interessant: sön les munts altes él gnü mosoré n vënt ćialdin cun na forza dl vënt de 153 chilometri al'ora (plü avisa a Jaufenkamm, 2150 metri sura le livel dl mer), sön le livel dles valades é stè le valur plü alt de 77 chilometri al'ora y é gnü mosoré ite Türesc.
Les previjiuns por l'istè é indere al momënt ćiamò ries da fà, mo aladô de na calcolaziun dl Zënter europeich dles previjiuns dl tëmp é la probabilité da avëi n istè „massa ćialt" dl 50 porcënt, n istè „tl valur mesan" dl 40 porcënt y n istè „frëit" dl 10 porcënt dles probabilitês.
rc
