Frabiché | 18.11.2011 | 13:24

La prioriteies de Mussner tl bilanz provinziel 2012

USP – l program di lëures publics dëssa judé l’economia da doi pertes: la strutures ie de utl per l’economia y la cumenanza, i scioldi che vën adurvei ruva tla mans dla firmes da tlo. L Assessëur Florian Mussner à (NCUEI) ai 18 de nuvëmber spiegà co che vën nuzei i scioldi de si Assessorat tl 2012.

Dé sustëni al crëscer ie te tëmps economics critics na gran priorità dla Jonta provinziela. Tl depatimënt per lëures publics iel de plu pusciblteies per se dé da fé de chësc viers, nsci à dit Florian Mussner che à deberieda cun l assessëur Christian Tommasini prejentà la prioriteies de bilanz per si assessorac.

Da una pert se tratela de purté la nfrastrutures dl Südtirol a n livel aut a na maniera che l’economia posse avëi suzes y la jënt na bona cualità de vita. Ma l program di lëures publics sustën nce l’economia locala dl frabiché. “Tl 2012 pudons lauré cun feter 307 milion de euro” à dit Mussner.

Acioche chësc capitul di bilanz provinziel ebe nce na fazion sun l crëscer, muessel unì cialà che la ncëries reste tl Südtirol. “Son bele a n bon pont ajache 90% di lëures ti va bele a firmes da tlo, dan na dessëina de ani fovel me 40%” à dit l assessëur. Chësc mostra che nce sce la normes ie cumplichedes, iel bën mesun avisé i lëures a la firmes da tlo, “a chësta maniera vëniel segurà stieres y ntredes dala chëutes” à dit Mussner.

Cun festide à Mussner rujenà dla gran cumpëida de lëures che vën dai inant (subappalti) a firmes da demez: “chësc ne possa nia vester ajache iust l dé inant de pertes de majeri lëures, fossa na bona ucajion per la mëndra firmes”. L ne ie deguna basa giuridica per fermé che i lëures vën dai inant ora de provinzia, ma perchël uelen sensibilisé de chësc viers. L unirà cris la culaburazion cun l’assoziazions provinzieles ajache l vënie fat su na rë de firmes da tlo.

N auter aiut al’economia sarà chël de paië ora plu riesc a na maniera da seguré la licuidità dla firmes. Aldò de Mussner ne dëssel nia plu unì aspità nchin che mez l lëur ie fat per paië ora la prima pert dla contes.

N cont dla Scola y Cultura Ladina à Mussner dantaprima rujenà dl’ena de scola a 5 dis: “tlo messons tenì cont de cie che ie miec per i sculeies y de analisé ulache se lascia sparanië y ulà ti dé plu tëmp liede ai jëuni”. L assessëur à rujenà de massa ëures de scola per i mëndri y massa puech tëmp liede.

Danter l program di lëures publics iel nce la proietazion dla ntreda dla Val Badia a S. Laurënz. “Tl 2012 fajons cont de ruvé tan inant da pudëi stlù ju la proietazion” à dit Florian Mussner. Na gran priorità à daniëura abù la furmazion, nsci ie l program dla scoles y cëses de furmazion feter stlut ju. N ejëmpl cuncret ie tlo la scoles autes y la cësa per studënc a Urtijëi. Tl daunì ne dëssel nia plu unì fat tan de majeri proiec ajache n ie bele a n pon pont, l tleca pensé ala MeBo, o la zircunvalazion de Vandoies y S. Laurënz ulache l passa feter 20.000 – 25.000 auti al di. “Tl daunì dëssel me unì proietà tant che n ie nce boni de realisé ti ani do” à dit l assessëur.

Na gran priorità à i culegamënc per l internet a slune. Cun 9 milion de euro uniral n auter ann fat la majera nvestizion de chisc ultim ani. De chisc scioldi unirà 7,5 milion nuzei per la rë de fibres otiches. Cun chisc scioldi ruven inant te chël che la Jonta provinziela se à tëut dant, de arjonjer nchin dl 2013 duc i chemuns cun l internet tres fibra otica. Na majera pert de chisc lëures reveda la Val Badia.

L lëur zentrel n cont dl patrimone provinziel ie de fé inant cuatieres per ufizieres a na maniera da i pudëi baraté ite cun vedla casermes. Chëstes dëssa pona, a una cun i chemuns, prësc unì nuzedes a na maniera otimala.