Le catalogh nü dla mostra sön la stüa tla Val Badia é gnü presentè
Le catalogh nü sön la mostra „Le cör dla ćiasa – La stüa tla Val Badia“ de indöt 170 plates y cun na seria ampla de fotografies é gnü presentè inier, domënia (21/12) tl Museum ladin Ćiastel de Tor a San Martin dal assessur por la scora y cultura ladina Florian Mussner.La publicaziun contëgn n’inrescida storica y etnografica dla stüa tla Val Badia y vëgn completada da documentaziuns fotografiches.
La stüa é stada por secui le zënter dla ćiasa tla Ladinia y tl Tirol, le post prinzipal de racoiüda de döta la familia y l’unica ćiamena dla ćiasa che gnô scialdada. Tres sües caraterisiches y mudaziuns tl tëmp pitâ chësc post tradizional de racoiüda dla familia la poscibilité da inrescì aldedaincö la cultura y la vita da paur tles valades ladines da laôta incá y da descurì insciö la gran richëza de contignüs dl svilup dla storia y dles tradiziuns dl tëmp passè. L’inrescida storica y etnografica sön le valur dla stüa tl tëmp passè é insciö un di fins prinzipai dla mostra „Le cör dla ćiasa – La stüa tla Val Badia“ y dl catalogh nü dla mostra che é gnü presentè inier, domënia ai 21 de dezëmber dal assessur por la scora y cultura ladina Florian Mussner, dal storich d’êrt y autur Helmut Stampfer, dal diretur dl Museum Ladin Stefan Planker, dala curadëssa dla mostra Katharina Moling y da Heinrich Huber dla Fondaziun dla Cassa dl Sparagn tl Museum Ladin "Ćiastel de Tor" a San Martin.
„Le catalogh nü che nes spliga plü avisa i contignüs dla mostra sön le svilup dla stüa sciöche le cör dla ćiasa é n contribut important por la documentaziun storica dla cultura y dles tradiziuns dles valades ladines“, insciö l’assessur por la scora y cultura ladina Florian Mussner che à sotligné che la publicaziun nöia fej löm sön n patrimone cultural y sozial dles families y dla vita da zacan sciöche n post cun na gran richëza culturala olache les usanzes gnô viütes y olache ares vir ćiamò aldedaincö. Le catalogh dla mostra é partì sö, sciöche la mostra instëssa, te trëi perts che é gnüdes realisades da trëi auturs desfarënć: le svilup architetonich dla stüa, a pié ia da chëres plü vedles dl secul XVI ćina chëres plü jones dl XIX secul, é gnü documenté dal storich d’êrt Helmut Stampfer, l’etnograf Hans Grießmair presentëia te süa pert na descriziun di elemënć tradizionai dla stüa, l’antropologh Emanuel Valentin dedichëia süa pert d’inrescida ala spligaziun dla religiosité che é liada ala stüa: dai rituai, ales cherdënzes y tradiziuns tipiches che é liades ala comunité locala.
La publicaziun nöia contëgn inće na seria de documentaziuns fotografiches dles stües y dla mostra che é gnüdes metüdes a desposiziun dai fotografs Alfred Erardi y Gustav Willeit. „Chësta publicaziun ô ester danter l’ater inće n impuls por inrescides dl dagnì. I nes audun che ara pois sensibilisé la coletivité da reconësce le valur dla stüa sciöche na richëza culturala da sconè y tutelé“, à sotligné le diretur dl Museum Ladin Stefan Planker. Le catalogh nü sön la mostra „Le cör dla ćiasa – La stüa tla Val Badia“ po gnì cumprè tles döes sëntes dl Museum a San Martin y a San Ćiascian al prisc de 25 euro. (ISBN - 978-88-89255-38-4). Le design y la grafica dl alestimënt dla mostra y dla publicaziun é gnüs fać dal stüde grafich Misign.
La mostra „Le cör dla ćiasa – La stüa tla Val Badia“ sarà indô daverta da en vëndres, ai 26 de dezëmber y podarà gnì vijitada ćina ai 05 de aurì dl 2015. L’entrada é debann. Por plü informaziuns sön i orars prëibel contatè: le Museum Ladin Ćiastel de Tor, 39030 San Martin de Tor, tel. 0474 52 40 20 o www.museumladin.it
rc