Kompatscher sön reforma Costituziun: autonomia sconada cuntra le zentralism
Ara é preodüda por incö (13 d’otober) la votaziun finala tl Senat dl percurs de reforma dla Costituziun, denant co passé ala 'Camera'. Sön la chestiun él intergnü le presidënt dla Provinzia Arno Kompatscher do la sentada dla Junta provinziala: i senaturs südtirolej litará por la reforma dl titul V, deache la particolarité dl Südtirol sciöche provinzia autonoma vëgn sconada, insciö Kompatscher.
Le presidënt dla Provinzia á recordé che tres le dialogh costant mantigní cun le premier Renzi, i ministri y le secreter de Stat Bressa – por merit dla buna colaboraziun danter la Junta provinziala y la delegaziun locala di parlamentars - él sté meso tles ultimes edemes da mioré la tlausola de proteziun, che scona l’autonomia da conseguënzes iminëntes dl zentralism dla reforma. Le Statut d’autonomia atual resta en forza cina süa revijiun cun lege costituzionala y tres n’acordanza danfora cun la Provinzia, cun l’inserimënt tl test dla parora plü neutrala de 'revijiun' che á baraté fora la parora de 'adatamënt', evitan insciö n’omologaziun tl vers dles diretives zentralistiches dl percurs de definiziun di statuc nüs.
Le prinzip d’acordanza tl percurs de revijiun dl Statut d’autonomia dan da l’aplicaziun dla reforma tl Südtriol sotlignëia implü l’integraziun nezesciara dl’Austria sön la basa di tratac internazionai dl 1946 y dl 1996, „acordanzes de basa che é l’ancoraje internazional de nosta autonomia. Al é propi chësta prozedöra che fej la desfarënzia en confrunt dles atres regiuns autonomes y che é ince gnüda mantignida cun le pat de garanzia stlüt jö dan da püch che reverda la revijiun dles acordanzes finanziares Stat-Provinzia“, á ajunté Kompatscher.
Le presidënt dla Provinzia á orü ince alzé fora n ater passaje important por le Südtirol tl contest dla reforma dla Costituziun: insciö él preodü na prozedöra plü scëmpla por la Provinzia da Balsan por ciafé competënzes nöies, che podess gní trasferides cun na lege aladô dl’acordanza Stat-Provinzia y nia cun na mudaziun costituzionala. „Por chëstes gaujes litará i senaturs südtirolej por la reforma: n sce nia a na reforma che mantëgn n spirit de zentralism, mo a na lege che renforzëia la tlausola de sconanza y che garantësc insciö i dërc de n’autonomia che resta dinamica.“
rc
