L’intendënt Verra presentëia le sistem scolastich ladin tla Val Cjanâl
Le model de formaziun ladin é sté tl zënter sciöche ejëmpl pratich de n convëgn de formaziun sön la didatica plurilinguala tla Val Cjanâl dlungia Tarvis.
Tla Val Cjanâl, che fej pert dla Provinzia de Udin y che é da ciafé sön le confin danter Talia, Austria y Slovenia, vëgnel rajoné prinzipalmënter furlan, talian, todësch y sloven. Sön invit dles assoziaziuns culturales dles mendranzes todëscia y slovena dla Val Cjanâl á l’intendënt Roland Verra presenté ai 4 de novëmber tratan n convëgn dal titul „La ghiranza de na formaziun plurilinguala te dui y trëi lingac tla Provinzia de Udin“ a Malborghetto les carateristiches prinzipales dl model de formaziun dla scora paritetica ladina. „Öna dles tematiches zentrales é stada l’adoranza de plü lingac d’insegnamënt tles scolines y scores dles localités ladines, che podess sambëgn ince ester d’interes por la situaziun plurilinguala locala tla Val Cjanâl“, á splighé l’intendënt Roland Verra. N sistem che adora plü lingac te na forma valia é la fondamënta por na vijiun toleranta y daverta de confrunt y interaziun cun i atri lingac rajoná dala comunité locala, insciö Verra. „S’anuzan de plü ejëmpli dl’educaziun viüda te nostes scores y scolines sun stá bugn da mostré sö la funziun fondamentala dl lingaz de mendranza tratan l’insegnamënt, zënza che i scolars ne perdes nia l’azes ala richëza culturala dl plurilinguism“, á slighé l’intendënt por les scores ladines Roland Verra.
L’invit é gnü a se le dé tratan la vijita de na delegaziun dla mendranza slovena dl Friul-Aunejia-Iulia che é gnüda tl Südtirol por studié da plü daimpró les carateristiches di sistems de formaziun locai südtirolej. Tratan le convëgn a Malborghetto él gnü presenté de plü esperiënzes de formaziun dla Carinzia, dl Friul y dl Südtirol. Dantadöt l’esperiënza de plü agn y le percurs inovatif dl sistem scolastich ladin é gnü tut sö cun gran interes, en particolar por ci che reverda le setur dl plurilinguism. Te chësc contest él ince sté l’ispetur scolastich dla mendranza slovena tla Carinzia Michael Vrbinc che á sotligné la funziun ejemplara dla didatica plurilinguala dl model de formaziun ladin. Le sistem scolastich che reverda le grup linguistich todësch é gnü presenté te chësta ocajiun da Luis Thomas Prader. Por se baraté fora idees y proiec él gnü stabilí insciö da amplié la colaboraziun dles mendranzes desvalies che á tut pert al convëgn ince tl dagní.
rc
