Prejentei a Urtijëi i doi volums sun Franz Josef Noflaner
Per l prim iede iel a despusizion dl publich n’edizion di lëures letereres y pitorics dl artist de Gherdëina Franz Josef Noflaner (1904-1989).
L artist autodidat y sulënt de Gherdëina Franz Josef Noflaner (1904–1989), puech capì dala jënt de si tëmp, nes à lascià plu che 400 pitures y truep dessënies y scric letereres che ne ie n gran pert nia unic publichei. Bele dl 2012 à na retrospetiva ampla, che fova da udëi paralelamënter tl Museum Ladin Ciastel de Tor a San Martin tla Val Badia y tla Lia Mostra d’Ert a Urtijëi, cialà de mëter tla lum l’atività pitorica y leterera de chësc artist ezeziunel. Śën, do cater ani, à l Museum Ladin y l Istitut Ladin Micurà de Rü dat ora na bela gran edizion che ti dà na lerch ampla a si lëures. La ie unida prejenteda n juebia, ai 15 de dezëmber 2016, tla Cësa de Cultura de Urtijëi.
La publicazion te doi volums che ie unida cureda da Markus Klammer y data ora dal editëur Haymon de Dispruch ti dà per l prim iede a duc la puscibltà d’azes al’opera de Noflaner, che ne ie zënza nia drë cunesciuda, scebën che la ie unida realiseda da na persunalità de chëla che n se lecord te Gherdëina mo scialdi bën. L volum I (272 plates), dal titul “Dichter Worte. Gedichte, Prosa, Briefe”, ie metuda adum da na selezion reprejentativa de poejies, tesć de prosa y lëtres dl artist che ne fova nchin śën n gran pert nia publichedes. L volum II (256 plates), “Menschen Blicke. Malerei und Zeichnungen” analisea alincontra duta la pitures y na selezion de dessënies. Chësc volum ie oradechël cumpletà da na njonta biografica cun n catalogh di lëures metù adum da Katharina Moling.
Franz Noflaner à for vivù desman dai cërtli artistics ufiziei refudan de se somëter ala tendënzes “modernes” de si tëmp. Perchël, y nce pervia de si stil de vita ala bona univel da trueps ratà anacronistich y l ne univa nia capì. Purempò ie si pitura y si poejia al didancuei atueles defin. Sibe la una che l’autra va sëura si cunfins de genre ora y se mescëida: la imajes visueles devënta menteles ntan che la narazion passa dal livel dl pensier a chël di sënsc. Si lingaz cuntrolà y si prosa, che ie dalonc dala curëntes letereres dl 20ejim secul, reporta pensieres zënza tëmp ntan che la figures vijioneres de si depënc provochea te chëi che ti cëla n barat de udleda, belau sciche sce la ulëssa se delibré da si ijulamënt.
Ora che l curadëur dla publicazion Markus Klammer y la curadëura dla imajes dl volum II Katharina Moling à n sëira pra la prejentazion rujenà la diretëura dla Repartizion provinziela di museums Karin Dalla Torre, l diretëur dl Museum Ladin Ciastel de Tor Stefan Planker y l diretëur dl Istitut ladin “Micurà de Rü" Leander Moroder.
USP
Galaria dales fotografies
