“La cuscienza dl'identità ladina ie deventeda scialdi plu sterscia”
Publicazion n unëur de Lois Craffonara prejenteda n ucajion de si 85 ani - uneranzes per na vita de lëur coche studiëus y furmadëur dl’identità ladina
BULSAN/S. MARTIN DE TOR (ASP). Per l cumplì di 85 ani de Lois Craffonara à Paul Videsott y Ruth Videsott dla Repartizion ladina dla Università Liedia de Bulsan dat ora la publicazion n si unëur "Ladin – Ladins – Ladinia". Deberieda cun l Istitut Ladin Micurá de Rü, l Museum Ladin Ciastel de Tor y la Direzion per l'educazion y la cultura ladina, ie la publicazion unida prejenteda ai 5 de dezëmber tl Istitut Ladin, propi tla istituzion de chëla che Lois Craffonara nstës fova l fundadëur y diretëur giut alalongia. La publicazion n si lecort tën cont di argumënc zentrei de si lëur: linguistica y soziolinguistica, storia y geografia, storia culturela y dl'ert coche nce archeologia y spidlea la gran varietà de si lëur academich.
La presidënta dl Istitut Ladin Lara Moroder à unerà l mpëni ntan de plu dejeneies de Craffonara, dantaldut n cont dla revista scientifica Ladinia, che ël à metù su tl 1977 y che ie mo al didancuei. Nce la diretëura dl Museum Ladin Katharina Moling à rengrazià Craffonara per si mpulsc dezisifs a mëter su y a svilupé inant l Museum.
"Lois Craffonara à metù i studies de ladinistica sun na fundamënta nueva y à nfluenzà generazions de studiëusc", sotrissea l diretëur per l’educazion y la cultura ladina André Comploi te si paroles de lauda: "Tl medemo tëmp à Craffonara renfurzà scialdi la cuscienza dl'identità ladina y à dat n cuntribut mpurtant acioche nosta rujeneda posse se seguré si lerch tla vita da uni di. Ti sention gra de cuer per si mpëni a mustré su la streda da tò, per si maniera avisa da chëla che l ne se lasciova nia destò y per si vester d’ejëmpl n cont de crì tresora, de damandé, de damandé do for inò". La publicazion n si lecort y la festa ie scialdi de plu che na scincunda materiela de cumplì di ani, à sotrissà Comploi, ma la auza ora plutosc l mumënt canche l lëur de Craffonara se gëura, se multiplichea y va inant a fé fazion ti cuntribuc dla espertes y di esperc cunesciui ncueicundì.
L prufessëur Paul Videsott à laudà l’arpejon scientifica de Craffonara: "I lëures de Craffonara ie trueps y defin mparziei. Si nrescides prejënta i fac coche i ie y nia coche i pudëssa o messëssa vester." Aldò de si ejëmpl ie la publicazion n si unëur metuda adum da cuntribuc de 20 autëures che l cunesciova mo canche l fova l redadëur dla revista Ladinia: "L nes à fat plajëi udëi che chësta recunescënza ie mo n chert de secul do che Lois Craffonara à dat ju la redazion dla revista y che tan truepa jënt à tëut su nosc nvit", à dit Videsott y à saludà i autëures di articuli, n valguni de chisc fova unic da dalonc caprò.
A Lois Craffonara ti iel jit a cuer: l fova bele recunescënt per l pest Merit Ladin y mpresciunà dala gran partezipazion dla populazion l ann passà de setëmber y sën al na legrëza particulera cun chësta publicazion n si unëur y cun la gran cumpëida de partezipantes y partezipanc, n valguni de chëi ti stajova per truep ani daujin. Ël à rengrazià de cuer i editëures: "Sé per esperienza tan de mpëni che l ie de bujën per mëter adum na tel antologia", y l à fat n cumentar n cont dl titul dla publicazion "Ladin – Ladins – Ladinia": "Ie rate che l vënie trat adum cie che fova tl zënter de mi atività: Te mi lëur me ei dat ju dantaldut cun l ladin, per l bën di ladins y pensà per duta la Ladinia". Nce truep reprejentanc de urganisazions y lies de duta la Ladinia fova pra la zeremonia.
red


