Atualità

USP - N gröm de scolares y scolars talians y ladins à tut pert al concurs pro le proiet „Lì…por devertimënt“. I mius laûrs gnarà premià en vëndres, ai 27 de mà 2005 tla scora dl comerz „Claudia De Medici“ a Balsan dal’assessuria provinziala Luisa Gnecchi.

USP - „L se ancunté y se giamië ora de cultures defrëntes ne comporta nia me risich, ma porta nce l’ucajion de se arichì l un cun l auter. La cundizion per arjonjer chësc ie l dialog danter la cultures, te chël che la singula cultura possa crëscer, restan davierta permez al’autra cultures.” Chësc ie l pensier dl assessëur ala scola y cultura ladina per ncuei sada 21 de mei, di mundiel per l svilup culturel numinà dal UNESCO. La cultura ladina, y dantaludt la rujeneda ladina dëssa unì cureda, ajache l ie la basa per la identità culturela de na mendranza, nscì Florian Mussner.

USP - Te chisc dis é Cianacëi tl zënter dl’informaziun por i Ladins. Cotan de jornalistes y jornalisc ladins é rovà adalerch dales cater valades ladines, dala Val Badia, da Gherdëna, Fascia y Fodom y cinamai dala Svizra rumancia por tó pert ala pröma incuntada di jornalisc ladins che à metü man inier jöbia, ai 19 de mà 2005. Chësta incuntada che jarà inant por trëi dis alalungia é gnüda metüda a jì dala Provinzia de Balsan en colaboraziun cun le departimënt ladin. Inier êl ince presënt l’assessur Mussner.

USP - Tres n barat dess la cultura y l’ert dla Val Badia y dl Ahrntal se rové plü dlungia. Les uniuns culturales „EPL“ dla Val Badia y „KUNSTMYST“ dl Ahrntal é tl laûr de mëte a jì deboriada le proiet cultural „Tras(se) Nord-Süd“. Le proiet gnarà presentè en vëndres, ai 20 de mà 2005 tl Museum Ladin Ciastel de Tor a San Martin. Ilò gnaràl ince tignì l’inaudaziun dla mostra coletiva che alda pro le proiet.

USP - Dan da püch à la Junta provinziala resservè la soma de 34.000 euro por l’ativité de formaziun culturala tles valades ladines. Dantadöt i damananc che elaborëia media ladins podarà se jovè de chisc contribuc.

USP - Les uniuns ladines che fej cultura ciafa n sostëgn finanziar da pert dla Provinzia. Dan da püch à la Junta provinziala resservè indöt 288.300 euro por investiziuns culturales dles uniuns ladines. La domanda ê gnüda fata dal assessur ladin Florian Mussner.

LPA - En chësc ann él presciapüch n miliun d’euro plü co l’ann passè tl fonds dles premies de rendimënt por le personal insegnënt. Por insegnanc y educadus di paîsc ladins dla provinzia él 164.000 euro a desposiziun. Por düc i insegnanc y i educadus dla provinzia él indöt 4,129 miliuns d’euro tl fonds dles premies de rendimënt. Les intendënzes dles scores y i sindacac s’à metü a öna sön chësta soma.

USP - En mercui, ai 4 de mà 2005, à l’assessur ladin Florian Mussner tut ite scolares y scolars, insegnantes y insegnanc da Coira tl Ciantun di Grijuns tl Istitut Pedagogich Ladin a Balsan. La delegaziun svizra à orü s’informè sura la cultura y le sistem scolastich dles valades ladines. Ti dis che vëgn gnaràl fat vijita a de plü localitês y istituziuns ladines.

USP - L’Université lëdia de Südtirol ti dess ince jì adincuntra ai bojëgns dl grup linguistich ladin. L’assessur ladin Florian Mussner à baié cun le presidënt dl’Université Friedrich Schmidl y cun Theodor Riffesser, responsabl dla Repartiziun ladina tl’université, de na professöra de ladinistica che dess gnì metüda sö tla Faculté de Sciënzes dla Formaziun da Porsenù. Implü él ince gnü rajonè de n proiet de plurilinguism tles scolines y scores ladines.

USP - Nia ma por i scolars n’é les notes d’importanza mo bëgn ince por i insegnanc de Südtirol. Döt le personal insegnënt che à arjunt so titul de stüde pro n’université tl’Austria y ô tó pert al concurs por les scores elementares, mesanes y altes dles valades ladines mëss dè jö le zertificat de reconescimënt dl titul de stüde y ince l’atestaziun dla nota globala de stüde cina ai 20 de mà 2005 pro l’Intendënza Ladina a Balsan.